Astronomisch exploratief

Na een enorm luie ochtend zetten we net als eerder deze week koers naar El Teide. Vanwege de hoogte van de berg en de goede luchtkwaliteit staat hier een observatorium waar astronomen vooral de zon, maar ook sterren en andere hemellichamen bestuderen, en tijdens de rondleiding krijgen de bezoekers de kans om in de telescoop te kijken die op de zon gericht staat. Tenminste – die kans zouden we krijgen als de zon te zien zou zijn. Het is echter megabewolkt vandaag, en dat blijft het tot op de hoogte van 2387 meter waar het Observatorio del Teide gevestigd is. Wanneer onze gids ons welkom heet vertelt hij ons dat het een heel speciale dag is: hier zijn namelijk 360 dagen per jaar de omstandigheden i-de-aal om de zon te bekijken. En vandaag is nèt één van die andere zeldzame dagen dat dat niet het geval is. What a bummer.

Die tegenvaller neemt overigens niet weg dat dit een heel leuk en interessant bezoekje is. Gids Miguel werkt hier al 14 jaar en is geen astronoom maar een techneut die ervoor zorgt dat de computers op de berg blijven doen wat ze moeten doen. Hij is vermoedelijk wel een enthousiast hobbyist want hij vertelt gedreven en gepassioneerd, en gebruikt daarbij zijn hele lichaam. Ik als echte alpha-klant vind deze bèta-materie nogal lastig, en eveneens als echte alpha-klant word ik ook enorm afgeleid door zijn taalgebruik. Geef Miguel een paar castagnetten en hij kan zo in een film in de rol van stereotiepe Spanjaard, want hij bedankt ons voor “bizziting the obserbatory”, vertelt ons dat de “telescopes are fo-kjoe-sèd on the sun and the estars” en dat de telescopen (“both the optical and the maaicroweeb telescopes”) die hier “contro-lèd and program-mèd” worden zó sterk zijn dat “a faaib cent euro-coin is bizzibol from kaailomieters distance”. Hij spreekt young uit als “djong” , receive als “riesaaib” en measure als “misser” dus het wordt me al met al niet makkelijk gemaakt om de aandacht bij de inhoud van zijn verhaal te houden - ik word overvoerd met talige eigenaardigheden!

Een tikje ontroerend is het bezoek aan de Carlos Sánchez telescoop, een infrarood-telescoop die hier al sinds 1972 (!) dienst doet. Waar de meeste telescopen door de gebruikers van het observatorium worden aangeduid met hun diameter (“waar ben je?” “ik zit bij de anderhalf!”), heeft deze telescoop de naam gekregen van Prof. Carlos Sánchez Magro, een vooraanstaand lid van het Instituto de Astrofísica de Canarias. Het metaal van de constructie waarin de telescoop hangt is metaal afkomstig van Britse oorlogsschepen en de raderen die de constructie bewegen zijn van Duitse origine, en zo, zegt Miguel, wordt iets lelijks als oorlogstuig uiteindelijk in harmonie gebruikt voor de ontwikkeling van de mensheid. Hij is verkouden en snuft wat af, maar het is desondanks duidelijk dat dit hem wel wat doet.

We krijgen nog wat fantastische time-lapse filmpjes te zien van de sterrenhemel hier, en van beelden van het universum die de Hubble ruimtetelescoop heeft geschoten, een kleine demonstratie van het nut van de verschillende soorten telescopen die er zijn, en uitleg over de gebouwen waarin de telescopen gehuisvest zijn en hoe men ervoor zorgt dat de aanwezige hitte hier geen invloed heeft op de waarnemingen. Op deze plaats worden door verschillende astronomen, van vele nationaliteiten en specialismen en in afwisselende bezettingen de waarnemingen gedaan en de verkregen informatie gaat vervolgens naar La Laguna waar de supercomputers ermee aan de slag gaan. Volgens Miguel kan de informatie van 2 of 3 avonden waarnemingen zorgen voor wekenlange berekeningen door de supercomputer. Het gaat mij allemaal behoorlijk boven mijn pet. Maar zoals altijd vind ik het gaaf als iemand vol passie kan vertellen over wat hem boeit.

Na het bezoek rijden we een stukje terug langs de vulkaan. We hadden het plan om totdat het donker is in de buurt van de Teide te blijven zodat we de sterrenhemel zouden kunnen zien, maar met die dichte bewolking van vandaag is dat momenteel niet zo veelbelovend. Mááárrrr! Miguel liet ons daarnet desgevraagd weten dat de kans groot is dat het wolkendek rond een uur of acht vanavond opentrekt… laten we het hopen. We zijn hier nou toch en het is anderhalf uur terugrijden dus we wachten hier nog wel even. We eten wat (Sylvain smakelijke spareribs, ik een vegetarische lasagne die ik optisch gesproken nooit als zodanig zou hebben bestempeld) en lezen wat en rijden dan naar een mirador met een mooi uitzicht op de Teide en op Los Roques, een reeks prachtige puntige rotsen.

Het is een beetje net zo’n ervaring als in Australië, waar er bij Uluru de meest ongelooflijke zonsondergangen te zien zijn, met de hemel bloedrood gekleurd. Toen wij er waren was het nèt bewolkt zeg, en was er geen moer te bewonderen behalve een hoop grijs rond de rode rots. Ook nu zit de bewolking ons tijdens de zonsondergang in de weg. Mooie wolken, dat dan weer wel, dus bij gebrek aan beter schiet ik de nodige plaatjes van ‘clouds with a silver lining’. Maar Miguel krijgt gelijk: de bewolking wordt inderdaad fragmentarischer en zo hebben we als het donker is toch nog zicht op een prachtige bijna-halve maan en een werkelijk ongelooflijke hoeveelheid sterren. En waar we zeker weten dat geen wolken hangen zien we wel een soort nevel … zou het kunnen dat we een heus sterrenstelsel hebben gezien? Fotograferen van deze lucht is een kansloze missie met mijn cameraatje, dus genieten van het moment is de enige optie. Wat een mooie afsluiter… morgen weer naar huis.